Öğretim Etkinlikleri Modeli (Gagne’nin Eğitim Durumları)
Öğretim Etkinlikleri Modeli Gagne’nin bilişsel ve davranışsal öğretim ilkelerini bir araya getirerek yeni bir öğretim modeli ortaya koymuştur. Önceki konumuzda Tam Öğrenme Modelini incelemiştik. Şimdiki konumuzda ise kpss öğretim yöntem ve teknikleri dersinden Öğretim Etkinlikleri Modelini inceleyeceğiz.
Öğretim Etkinlikleri Modeli
Gagne’ye göre Öğretim Etkinlikleri Modelinde öğrenme dışsal ve içsel faktörlerin etkileşimi ile gerçekleşir. Öğrenme gözlenebilen davranışlardan anlaşılır ve beyinde gerçekleşir varsayımını savunur. Öğrenme için dış şartlar kadar iç şartlarında etkili oluğunu savunur.
Öğretim Etkinlikleri Öğeleri
1. Dikkat çekme: Motivasyonu harekete geçirme. Hikaye, anı, fıkra anlatma, bilmece sorma, farklı kıyafet giyme gibi.
2. Hedeften haberdar etme: Güdülenmeyi sağlama, hedefi belirtme.
3. Önceki öğrenmelerle ilişkilendirme: Kısa süreli bellek aktifleşir, ön koşul öğrenmeler hatırlanır.
4. İçeriği sunma: Uyarıcı materyaller sunma.
5.Rehberlik yapma: Bilgiyi uzun dönem hafızaya kodlama ve öğrenmede rehberlik etme.
6. Performansı ortaya çıkarma: Öğrenci öğrendiklerini uygular, problem çözme davranışını gösterme imkanı bulur.
7. Dönüt sağlama: Doğru performans için destek ve değerlendirme sağlama.
8. Performans değerlendirme: Süreç ve ürün değerlendirilir.
9. Öğrenilenlerin kalıcılığını sağlama ve transferini güçlendirme: Hatırlama ve transferi güçlendirme.
Gagne’nin Öğrenme Ürünleri
Sözel Beceriler
Bloom’un taksonomisinde bilgi basamağına denk gelen ön koşul öğrenmelerdir.
Zihinsel Beceriler
Öğrencilerin nasıl öğrenecekleri ile ilgilidir. Beceriyi açık olarak gösterme, bilgiyi kullanma ve uygulamadır. Beş aşamadan oluşur. Bunlar;
a. Ayırt etme
b. Somut kavramlar
c. Tanımlanmış kavramlar
d. Kurallar
e. Çoklu kural uygulama
Bilişsel Stratejiler
Metabilişsel stratejilerin işe konularak dikkat toplama, öğrenme, hatırlama ve düşünmeye rehberlik eden stratejidir.
Tutumlar
Herhangi bir kişi, grup, olay veya nesneye karşı davranışları etkileyen içsel durumlardır.
Devinişsel (Motor) Beceriler
Zihin ve kas koordinesi gerektiren öğrenmelerdir.
Gagne’nin Öğrenme Hiyerarşisi
1. İşaret Öğrenme
Klasik koşullanma ile aynı şeydir.
2. Uyarıcı/ Yanıt Öğrenme
Bu aşamada birey uyarıcı ve davranış arasındaki bağı öğrenir.
3. Zincirleme/ Motor Öğrenme
4.Sözel Öğrenme
5. Ayırt etmeyi Öğrenme
6. Kavram Öğrenme
7.İlke Öğrenme
Kavramlar arası ilişkilerin, neden- sonuç ilişkilerinin öğrenildiği aşamadır.
8. Problem Çözme
En üst düzey öğrenmedir.
Kpss eğitim bilimleri öğretim yöntem ve teknikleri dersi Öğretim Etkinlikleri Modeli inceledik. Bir sonraki öğretim yöntem ve teknikleri dersi konumuzda Anlamlı Öğrenmeyi inceleyeceğiz.
Öğretim Etkinlikleri Modeli (Gagne’nin Eğitim Durumları), öğretim sürecinde dikkate alınması gereken beş farklı durumu açıklamak için bir çerçeve sunar. Bu model, Robert Gagne tarafından geliştirilmiştir. Türkçe’ye çevirisi yapıldığında, model öğrencilerin bir konuyu anlamaları ve öğrenmeleri için hangi faktörlerin önemli olduğunu tanımlar.
Model, öğrenme sürecini aşağıdaki durumlara böler:
1. İlgi Çekici Durum: Öğrencinin ilgisini çekecek bir durumun yaratılması gereklidir. Öğrenci, öğrenmeye katılmak için motivasyonel bir faktöre ihtiyaç duyar. Örneğin, bir matematik dersinde problemleri çözmek üzerinden gerçek dünya örnekleri sunarak öğrencinin dikkatini çekebiliriz.
2. Bilgilendirici Durum: Öğrenciye öğrenme sürecinde gerekli bilgiyi sunmak önemlidir. Bu durumda, öğretmenler şu soruları yanıtlamalıdır: “Öğrenciler hangi bilgilere ihtiyaç duyuyor?”, “Bilgileri nasıl sunabilirim?” Örneğin, bir matematik dersinde, öğretmen temel matematik hakkındaki bilgileri sunabilir.
3. Zihinsel Elde Etme Durumu: Öğrencilerin yeni bilgileri anlamaları, organize etmeleri ve entegre etmeleri gereken bir aşamadır. Bu durumda, öğrencilere öğrenmeyi kolaylaştırmak için rehberlik ve destek sağlanmalıdır. Örneğin, matematik problemlerini çözerken, öğrencilere adım adım yardımcı olmak önemlidir.
4. uygulama Durumu: Öğrencilerin öğrendikleri bilgileri gerçek dünya durumlarına uygulamaları önemlidir. Bu durumda, öğrencilere pratik yapma fırsatı verilmeli ve onları gerçek hayat senaryolarıyla karşılaştırmalıdır. Örneğin, bir matematik dersinde, öğrencilere alıştırmalar sunarak teorik bilgilerini pratikte uygulamalarını sağlayabiliriz.
5. Geribildirim Durumu: Öğrencilere geri bildirim verme, performanslarını değerlendirme ve iyileştirme olanağı sağlama aşamasıdır. Bu durumda, öğretmenler öğrencilerin yapıcı eleştirilere veya ödüllendirmelere ihtiyaçları olabileceğini anlamalıdır. Örneğin, matematik dersinde, öğrencilere çözdükleri problemlere doğru veya yanlış olarak geri bildirim sağlanabilir.
Bu öğretim etkinlikleri modeli, öğrencilere öğrenme sürecinde destekleyici ve yapıcı bir ortam sunma amacı taşır. Model, öğrencilerin ilgi çekici durumlarla başlayarak, bilgileri anlamaları, uygulamaları ve geri bildirim almaları yoluyla öğrenmeyi teşvik eder. Böylece öğrenciler, bilginin kalıcı öğrenme ve uygulama becerilerine dönüşmesini sağlarlar.
