Coğrafya

Türkiye’de Kıyı Tipleri

[ad_1]

Önceki konumuzda kpss coğrafya dersi konusu olan Türkiye’ de Rüzgarların, Buzulların, Dalga ve Akıntıların Oluşturduğu Yer şekillerini inceledik. Sıradaki kpss coğrafya dersi konumuzda ise Türkiye’de Kıyı Tipleri konusunu inceleyeceğiz. Boyuna kıyılar, enine kıyılar, dalmaçya tipi kıyılar ve ria tipi kıyılar Türkiye’de kıyı tipleri konusu altında işleyeceğimiz alt başlıkları oluşturmaktadır.

Türkiye’de Kıyı Tipleri

Yurdumuzda çeşitli kıyı tiplerine rastlanır. Bu kıyı tiplerinin oluşmasında kıyı çizgisinin gerisinde yer alan yerşekilleri de önemli bir etkiye sahiptir. Ülkemizde görülen kıyı tipleri şunlardır:

  1. Boyuna Kıyılar
  • Dağların denize paralel olarak uzandığı yerlerde görülen kıyı tipleridir.
  • Bu kıyılarda girinti çıkıntı çok azdır.
  • Kıyı ile iç kısımların ulaşımı zordur. Ulaşım geçitlerle sağlanır.
  • Denizel iklimin görülme alanı dardır. Akdeniz ve Karadeniz bölgelerimizde görülür.
  • Doğal liman sayısı az, kıta sahanlığı dar ve falezler yaygındır.
  1. Enine Kıyılar
  • Bu kıyılarda girinti çıkıntı çok, koy, körfez ve limanların sayısı fazladır.
  • Kıta sahanlığı geniş ve denizin derinliği azdır.
  • Kıyı ile iç kesimler arasında ulaşım kolaydır ve kıyıdaki limanların hinterlandı geniştir.
  • Denizel iklim etkileri iç kısımlarda da görülebilmektedir.
  • Ege kıyılarımız enine kıyıların görüldüğü yerlerdendir.
Hinterland: Bir limanın ard kısmında kalan bölgedir. Bir limana işlek yollar açılıyorsa ve bu işlek yolların geçtiği yerlerde sanayi, tarım, ticaret gibi ekonomik etkinlikler yoğunsa hinterlandı geniştir (İstan­bul, izmir… gibi) ve o liman gelişir. Eğer tersi oluyorsa hinterlandı dardır ve gelişmez. (Sinop , Ordu, Giresun limanları gibi)
  1. Dalmaçya Tipi Kıyılar 
  • Denize paralel uzanan dağların arasındaki vadilere deniz suyunun girmesi ile oluşan kıyı tipidir.
  • Bu kıyılar yaygın olarak Adriyatik denizinde görülür.
  • Ülkemizde ise Akdeniz’de Teke Yarımadasının Antalya Kaş kıyılarında rastlanır.[/box]
  1. Ria Tipi Kıyılar 
  • Platolar arasındaki derin vadilerin deniz veya okyanusların yükselmesi ile sular altında kalması ile oluşmuş kıyı tipidir.
  • Ülkemizde güneybatı Ege kıyıları, Çanakkale boğazı, İstanbul boğazı ve Haliç bu kıyılara örnektir.

Kpss genel kültür coğrafya dersine Türkiye’de Kıyı Tipleri konusunu işledik. Bir sonraki kpss coğrafya dersi Türkiye’ Göller ve Oluşumları konumuz olacaktır.

Türkiye’nin kıyı şeridi oldukça uzun ve çeşitli kıyı tiplerini içermektedir. HTML bold taglarıyla önemli yerleri belirtmek gerekirse:

1. Akdeniz Kıyısı: Türkiye’nin güneyinde yer alan Akdeniz kıyısı, muhteşem plajları, tarihi kalıntıları ve doğal güzellikleriyle ünlüdür. Özellikle Antalya, Alanya ve Kaş gibi bölgeler cazip tatil merkezleridir.

2. Ege Kıyısı: Türkiye’nin batısında yer alan Ege kıyısı, berrak denizi, tarihi kalıntıları ve pitoresk koylarıyla ünlüdür. İzmir, Çeşme, Bodrum ve Kuşadası gibi yerler turistlerin yoğun ilgisini çeker.

3. Marmara Kıyısı: Türkiye’nin kuzeybatısında yer alan Marmara kıyısı, İstanbul gibi büyük şehirlere ev sahipliği yapar. Boğazlar, adalar ve tarihi mekanlar Marmara kıyısını çekici kılar.

4. Karadeniz Kıyısı: Türkiye’nin kuzeydoğusunda yer alan Karadeniz kıyısı, yoğun yeşillikleri ve vahşi doğasıyla ünlüdür. Trabzon, Samsun ve Rize gibi şehirler, Karadeniz’in büyüleyici güzelliklerini sunar.

5. Gökova Körfezi: Muğla iline bağlı olan Gökova Körfezi, Ege Denizi’nin en önemli doğal parklarından biridir. Burada yer alan Sedir Adası (Kleopatra Plajı), dünyaca ünlü kumsallara sahiptir.

Tabloları benzersiz örneklerle değiştirerek tekrar yazmak gerekirse:

| Kıyı Türü | Önemli Yerler |
|—|—|
| Akdeniz Kıyısı | Antalya, Alanya, Kaş |
| Ege Kıyısı | İzmir, Çeşme, Bodrum, Kuşadası |
| Marmara Kıyısı | İstanbul, Boğazlar, Adalar |
| Karadeniz Kıyısı | Trabzon, Samsun, Rize |
| Gökova Körfezi | Sedir Adası (Kleopatra Plajı) |

[ad_2]

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu