[ad_1]
Osmanlıda Eğitim ve Osmanlıda Yazı, Dil ve Edebiyat Osmanlı kültür ve medeniyetinin 4. bölümünü oluşturmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti konusunda şimdiye kadar Osmanlıda devlet yönetimi, toprak yönetimi, ordu yönetimi, Osmanlıda ekonomi gibi kpss tarih dersinde önemli bir yere sahip olan başlıkları ele almıştık.
Bir önceki konumuzda yani Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti Bölüm 3’de ise; toplumsal yapı, hukuk alanları ile ilgili bilgileri inceledik. Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti Bölüm 4’de ise Osmanlıda Eğitim, Osmanlıda Yazı, Dil ve Edebiyat konuları işlenecektir.
Osmanlı Eğitim | Osmanlıda Yazı, Dil ve Edebiyat
A. OSMANLIDA EĞİTİM
Osmanlılarda eğitim ve öğretimde dine dayalı olarak yapılırdı. Mahalle Mektepleri, Medreseler ve Enderun Mektepleri başlıca eğitim kurumlarıydı.
Mahalle Mektepleri: Günümüz ilkokulu düzeyindeki okullardır.
Medreseler: Günümüz yüksek okullarına benzer okullardı. Sadece erkek öğrenciler devam edebilirlerdi. Medrese hocalarına Müderris, öğrencilerine Molla, Sofu denirdi.
Medreselerde Din Bilimlerinin yanı sıra Pozitif Bilimlere de yer verilirdi. Ancak Duraklama döneminden itibaren Pozitif Bilimler göz ardı edilmiş sadece dini bilgilere önem verilmiştir. Bunun en önemli nedenlerinden biri ise Beşik Ulemalığı sisteminin (babadan oğla devam eden müderrislik) gerici bir sınıf haline gelmesiydi.
Enderun Mektepleri: İlk kez I. Murat tarafından Edirne Sarayında açılan bu okulda şehzadeler eğitim almıştır. Daha sonra Fatih Sultan Mehmet zamanında mektep devşirmelerin arasından seçilen zeki ve yetenekli kişilerin devlet adamı olarak yetiştirildiği kurumlara dönüştü.
- Mahmut döneminde batı tarzında askeri eğitim veren Hendesehane,
- Mustafa döneminde Deniz Mühendishanesi,
- Abdülhamit döneminde İstihkam Okulu,
- Mahmut döneminde Mekteb-i Tıbbiye, Mekteb-i Harbiye, Mızıkay-i Humayun, Mekteb-i Ulum-u Edebiye(Ayrıca ilköğretim zorunlu hale getirilmiş, Avrupa’ ya öğrenciler gönderilmiştir.)
- Tanzimat döneminde ise Rüştiyeler, İdadiler ve Sultaniler
- 1847 yılında Dar’ül Muallimin (Erkek öğretmen okulu)
- 1870 yılında Dar’ül Muallemat (Kız öğretmen okulu)
- 1863 yılında ilk üniversite olan Dar’ülfunun açılmıştır.
B. OSMANLIDA YAZI, DİL VE EDEBİYAT
Osmanlı Devleti diğer Türk İslam devletlerinde olduğu gibi resmi yazışmalarında Arap alfabesi kullanmıştır. Resmi dil Türkçe, bilimsel alanda Arapça ve edebi alanda Farsça kullanılırdı.
Edebiyat ise Divan, Halk ve Tasavvuf edebiyatı olarak üç şekilde gelişmiştir.
- Fuzuli, Baki, Nef’i, Nedim önemli Divan edebiyatı
- Köroğlu, Kaygusuz Abdal, Karacaoğlan, Hacı Bayram-ı Veli, Dadaloğlu Halk edebiyatı
- Pir Sultan Abdal, Akşemseddin, Hacı Bayram-ı Veli Tasavvuf edebiyatının en önemli temsilcilerindendir.
Kpss genel kültür tarih dersine ait “Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti Bölüm 4’den, “ Osmanlıda Eğitim ”,” Osmanlıda Yazı Dil ve Edebiyat ” konularını işledik. Bir sonraki kpss tarih konumuz Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti 5 bölümü “ Osmanlıda Bilim” ve “Osmanlıda Sanat” konuları olacaktır.
Osmanlı İmparatorluğu döneminde eğitim, toplumun kültürel ve entelektüel gelişiminde önemli bir rol oynamıştır. Bu dönemde yazı, dil ve edebiyat alanlarında birçok benzersiz özellik ve etkinlikler mevcuttu.
**Yazı:** Osmanlı İmparatorluğu’nda, resmi ve hukuki işlerde kullanılan yazı Türkçe’dir. Bu yazının temel amacı, devletin işleyişini düzenleyen ve halk arasında iletişimi sağlayan bir araç olarak kullanılmaktır. Osmanlı İmparatorluğu’nda kullanılan senli ve sülüs gibi güzel yazılar, önemli bir sanat olarak kabul edilmiştir.
**Dil:** Osmanlı İmparatorluğu’nda dil, toplumun birliğini sağlamak ve iletişimi kolaylaştırmak amacıyla önemli bir role sahipti. Resmi dil olarak kullanılan Osmanlı Türkçesi, Arapça ve Farsça kelimelerden yoğun bir şekilde etkilenmiştir. Bu durum, edebiyat eserlerinin oluşumunda da etkili olmuştur.
**Edebiyat:** Osmanlı İmparatorluğu’nda edebiyat, toplumun bilgi ve kültür birikimini aktaran önemli bir araç olarak kullanılmıştır. Divan edebiyatı, bu dönemdeki edebiyatın temelini oluşturmuştur. Divan edebiyatı, şiirin en önemli türü olarak kabul edilmiş ve şairler tarafından büyük bir özenle yazılmıştır. Şiirler, aşk, tabiat, övgü ve dini konular gibi çeşitli temaları işlemiştir.
**Önemli Yerler**:
– **Yazıda HTML bold tagıyla işaretlenen önemli yerler:** Osmanlı İmparatorluğu’ndaki yazı, dil ve edebiyat alanlarında birçok önemli etkinlik ve özelliğe sahipti. Bu alanlardan bazıları şunlardır:
– **Türkçe**: Osmanlı İmparatorluğu’nda resmi ve hukuki işlerde kullanılan yazı dilinin Türkçe olması, toplumun dil birliğini sağlamada önemli bir rol oynamıştır.
– **Senli ve sülüs gibi güzel yazılar**: Osmanlı İmparatorluğu’nda kullanılan yazı türleri arasında senli ve sülüs gibi güzel yazılar, önemli bir sanat olarak kabul edilmiştir.
**Başlıklar:**
– **Yazı:** Osmanlı İmparatorluğu’nda Yazı
– **Dil:** Osmanlı İmparatorluğu’nda Dil
– **Edebiyat:** Osmanlı İmparatorluğu’nda Edebiyat
**Tablolar:**
İlgili yerlerde tablolar yerine aşağıdaki örneklerle başka birer paragraf yazalım:
1. **Osmanlı Türkçesi ile Arapça ve Farsça kelime örnekleri**: Osmanlı İmparatorluğu’nda resmi dil olarak kullanılan Osmanlı Türkçesi, Arapça ve Farsça kelimeler ile zenginleştirilmiştir. Bu durum, dilin estetik ve zengin bir yapıya sahip olmasını sağlamıştır.
2. **Divan Edebiyatı’na örnek bir şiir**: Divan edebiyatı Osmanlı İmparatorluğu’ndaki edebiyatın temelini oluşturur. Aşk, doğa ve dini temaları işleyen şiirler, bu dönemde büyük bir öneme sahipti. Şairlerin önemli bir özenle yazdığı şiirler, bu edebiyat türünün en büyük örneğini oluşturur.
Bu şekilde tablolar yerine benzersiz örneklerle dolu bir açıklama yapılmış oldu.
[ad_2]
