Tarih

Anadolu Türk Beylikleri

[ad_1]

Anadolu Türk Beylikleri (ikinci), kpss tarih konusu içinde Türkiye Tarihi bölümünde yer alır. Anadolu Selçuklu Devleti’nin dağılmasıyla kurulan ikinci Anadolu Türk beylikleri 16 beylikten oluşmaktadır. Daha doğrusu kpss açısından bizim için en azından kulaktan dolma da olsa bilgimiz olması gereken beylikler 16 tanedir.

Anadolu Türk Beylikleri (İkinci)

  1. Karamanoğulları: Kendilerini Selçukluların Anadolu varisi olarak gören Karamanoğulları, Konya ve Karaman yöresinde kurulmuştur. Kendilerini bir varis olarak gördüklerinden Osmanlı ile en fazla mücadele eden ve Osmanlı’yı uğraştıran beyliktir.
Karamanoğlu Mehmet Bey, 1277 yılında Türkçe’yi resmi dil olarak ilan etmiştir. Kpss açısından bu detay, ileride işlenecek olan Milliyetçilik kavramı ile bağdaşmaktadır.
  1. Aydınoğulları: Aydın ve İzmir çevresinde kurulan Aydınoğulları, denizcilik alanında en çok ileri giden Anadolu Türk Beylikleri içindedir.
  2. Germiyanoğulları: Kütahya ve çevresinde kurulmuştur.
  3. Karesioğulları: Aydınoğulları gibi denizci olan Karesioğulları, Balıkesir, Çanakkale ve çevresinde kurulmuştur.
  4. Candaroğulları: Bir diğer adı da İsfendiyaroğulları olan bu beylik, Kastamonu, Sinop ve çevresinde kurulmuştur.
  5. Saruhanoğulları: Denizci bir beylik olan Saruhanoğulları Beyliği, Manisa ve çevresinde kurulmuştur.
  6. Menteşeoğulları: Muğla ve çevresinde kurulmuş olan bu beylik de denizcidir.
  7. Hamitoğulları: Eğrdir ve Antalya çevresinde kurulmuş denizci bir beyliktir.
Dikkat edecek olursak deniz kenarında kurulan beyliklerin çoğu aynı zamanda denizci beyliklerdir.
  1. Sahipataoğulları: Afyon ve çevresinde kurulmuştur.
  2. İnançoğulları: Denizli ve çevresinde kurulmuş bir beyliktir.
  3. Eşrefoğulları: Beyşehir ve çevresinde kurulmuş olan bir beyliktir.
  4. Eretna Beyliği: Orta Anadolu’da Sivas merkez olmak üzere kurulmuş olan bir beyliktir.
  5. Ramazanoğulları: Adana ve çevresinde kurulmuş bir beyliktir.
  6. Kadı Burhaneddin Beyliği: Eretna Beyliği yerine kurulmuş olan bir beyliktir.
  7. Osmanoğulları: Ertuğrul Gazi’nin oğlu Osman Gazi tarafından Söğüt, Domaniç ve çevresinde kurulmuş olan beyliktir.
  8. Dulkadiroğulları: Kpss tarih dersinde Anadolu’da kurulan ikinci Anadolu Türk Beylikleri içinde en son değineceğimiz beylik olan Dulkadiroğulları, Elbistan ve çevresinde kurulmuştur.
Dulkadiroğulları beyliği, Osmanlı’nın Turnadağ Savaşı ile yıktığı son beylik olma özelliğini taşımaktadır.

Kpss genel kültür tarih dersinde yer alan ikinci Anadolu Türk Beylikleri konusu tamamlanmıştır. Bir sonraki kpss tarih konusu Anadolu Selçuklu Devleti Kültür ve Medeniyeti konusu olacaktır.

Anadolu Türk Beylikleri, 11. ve 14. yüzyıllar arasında Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde kurulan ve Türk hakimiyetini sağlayan bağımsız devletlerdir. Bu beylikler Osmanlı İmparatorluğu’nun temellerini atmış ve Türk tarihinde büyük bir öneme sahiptir. İşte Anadolu Türk Beylikleri’nden bazı önemli olanları:

1. Selçuklu Beyliği: Büyük Selçuklu İmparatorluğu’nun çöküşüyle birlikte 11. yüzyılda Anadolu’ya yerleşen Selçuklu Türkleri, Konya merkezli olarak Selçuklu Beyliği’ni kurmuştur. Süleyman Şah liderliğinde başlayan bu beylik, daha sonra I. Kılıç Arslan döneminde Anadolu’nun büyük bir bölümünü ele geçirmiş ve büyük bir güç haline gelmiştir. Selçuklu Beyliği, Anadolu’daki Türk hakimiyetinin başlangıcı sayılır.

2. Mengücek Beyliği: Erzincan, Sivas ve Malatya bölgelerinde hüküm süren Mengücek Beyliği, 12. yüzyılda kurulmuştur. Mengücek Beyliği, Selçuklularla çeşitli savaşlara girmiş ve zaman zaman Selçuklu egemenliğine girmiştir. Beyliğin en önemli eserlerinden biri, Divriği Ulu Camii ve Darüşşifa’dır.

3. Artuklu Beyliği: Mardin, Diyarbakır ve Harput bölgelerinde etkili olan Artuklu Beyliği, 11. yüzyılın sonlarına doğru kurulmuştur. Beylik, Moğol istilası ile zayıflamış ve sonunda Selçuklu egemenliğine girmiştir. Artuklu Beyliği’nin önemli eserlerinden biri, Mardin Ulu Camii ve Zinciriye Medresesi’dir.

4. Candaroğulları Beyliği: Amasya bölgesinde hüküm süren Candaroğulları Beyliği, 14. yüzyılda kurulmuştur. Beylik, Osmanlı İmparatorluğu’nun doğudaki önemli komşularından biri olmuştur. Candaroğulları Beyliği’nin en önemli yapılarından biri, Amasya Kalesi’dir.

Bu beylikler, Osmanlı İmparatorluğu’nun doğuşuna ve Türklerin Anadolu’da kalıcı hakimiyet kurmasına zemin hazırlamıştır. Anadolu Türk Beylikleri’nin önemi, Türk kültürü ve tarihinin zenginleşmesine katkı sağlamasıdır. Bu beylikler, Anadolu’da Türk dili ve kültürünün korunması ve yayılmasında da önemli rol oynamıştır.

[ad_2]

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu