Program Geliştirme Modelleri ile Türkiye’de ve Avrupa’da Yaygın Olan Modeller konusunda ülkemizde ve Avrupa ülkelerinde kullanılan eğitim program modellerini inceleyeceğiz. Önceki konumuzda Taba, Tyler, Taba-Tyler Modellerini incelemiştik. Sıradaki kpss konumuz Türkiye’de ve Avrupa’da Yaygın Olan Modeller olacaktır.
Program Geliştirme Modelleri
Türkiye’de Yaygın Olarak Kullanılan Program Geliştirme Modelleri
Ülkemizde yaygın olarak Taba- Tyler modeli temel alınarak hazırlanan program geliştirme modelleri oluşturulup kullanılmaktadır. Programlarda amaçlar, içerik, öğrenme-öğretme süreçleri ve değerlendirme öğeleri birbirini izleyerek yer alır. MEB Modeli, Demirel Modeli, EARGED Modeli, TTK Modeli gibi bir çok model ülkemizde uygulanmıştır.
Talim Terbiye Kurulu (TTK) Modeli
İhtiyaçların belirlenmesi
Genel hedeflerin belirlenmesi
Alanın kavram, ilke ve becerilerinin belirlenmesi
Öğrenme alanları ve alanı kapsayan kazanımların belirlenmesi
Öğrenme alanlarının kapsadığı temaların belirlenmesi
Paydaşlarla paylaşım sağlanması
Materyal geliştirilmesi
Programların onaya sunulması
Programların denenmesi, izlenmesi / değerlendirilmesi
Ülkemizde uygulanan yeni ilköğretim programları Bireysel, Ekonomik, Tarihsel ve Kültürel, Toplumsal temellere dayanmaktadır.
Avrupa’da Yaygın Olarak Kullanılan Program Geliştirme Modelleri
Avrupa’da yaygın olarak kullanılan üç program geliştirme modeli vardır. Bunlar rasyonel planlama, süreç yaklaşımı ve yenilikçi/durumsal modeldir.
Rasyonel Planlama Modeli
Taylor ve Richard öncüleridir ve yeniden kurmacılık eğitim felsefesinden etkilenmiştir. Taba- Tyler modeline benzer.
Aşamaları
Genel Amaçlar
Amaçlar
Öğrenme Durumları
Değerlendirme
Süreç Yaklaşımı Modeli
İlerlemecilik eğitim felsefesinden etkilenmiştir ve Stenhouse öncüsüdür. Öğretmenlerin ders planlama süreci kaynak alınarak geliştirilmiştir.
Süreç yaklaşımı modeli süreç tasarımı yaklaşımına benzer olarak konuların nasıl öğrenileceğine karar vererek başlar. Ve bunlara göre genel amaçlar belirlenir. Kesin amaçlar program tasarımcısı tarafından belirlenmez. Öğretmen genel amaçlar arasından kesin amaçları uygulama sırasında belirler. Bu yönü ile öğretmene seçim hakkı ve mesleki özerklik tanınmış olur. Fakat öğretmenlerin çok iyi yetişmiş olması bu süreçte büyük bir önem taşır.
Aşamaları
İçerik- bağlam
Öğrenme durumları
Genel amaçlar
Değerlendirme
Yenilikçi / Durumsal Model
Skilbeck öncülüğündeki bu model hümanizmden etkilenmiştir. Okul merkezli bir modeldir.
Aşamaları
Durum çözümlemesi
Amaçlar
Öğrenme – öğretme
Programı desenleme
Programı uygulama
Değerlendirme
Kpss eğitim bilimleri program geliştirme dersi Program Geliştirme Modelleri ile Türkiye’de ve Avrupa’da Yaygın Olan Modelleri konusunu inceledik. Bir sonraki Program Geliştirme dersi konumuz Program Geliştirmenin Planlanması olacaktır.
**Program Geliştirme Modelleri**
Program geliştirme modelleri, yazılım projelerinin planlanması, tasarlanması, geliştirilmesi, uygulanması ve sürdürülmesi sürecinde kullanılan farklı yaklaşımları ifade eder. Bu modeller, yazılım mühendisliği projelerinin başarılı bir şekilde tamamlanmasını sağlamak amacıyla kullanılan bir takım adımların ve yöntemlerin bir araya getirilmesini içerir.
**Su Şişe Modeli**
Bu modelde, yazılım geliştirme süreci adetli paketlenmiş su şişelerine benzetilir. Su şişeleri, geliştirme aşamalarını temsil eder. Projeye tamamlanması gereken tüm aşamalar belirlenir ve bu aşamalar sırasıyla gerçekleştirilir. Bu model projenin planlanmasını ve takibini kolaylaştırır.
**Spiral Modeli**
Bu model, riskleri minimize ederek ve müşteri geri bildirimlerine önem vererek yazılım projelerini yönetmek amacıyla kullanılır. Spiral Modeli, döngüsel bir yapıya sahiptir. Her döngüde, projenin geliştirme sürecinde dört farklı aşama gerçekleştirilir: planlama, analiz ve tasarım, geliştirme ve değerlendirme. Bu model, projenin ihtiyaç ve gereksinimlerine göre uyarlanabilir ve tekrar şekillendirilebilir.
**Çevik Model**
Bu model, yazılım projelerinin hızlı ve esnek bir şekilde yönetilmesini sağlamak amacıyla kullanılır. Çevik Model, yazılım geliştirmeyi küçük ve takip edilebilir aşamalara böler. Her bir aşama sonunda bir ürün ortaya çıkar ve bu ürün müşteri geri bildirimi ile değerlendirilir. Daha sonra müşteri geribildirimleri dikkate alınarak yeni bir aşama başlatılır.
**Açık Kaynak Modeli**
Bu modelde, yazılım geliştirme sürecinde kaynak kodlar ve bileşenler açık bir şekilde paylaşılır. Bu sayede daha fazla kişi katkıda bulunabilir ve yazılımın geliştirilmesi hızlanır. Aynı zamanda açık kaynak modeli, yazılımın esnek ve özelleştirilebilir olmasını sağlar.
Bu modellerin hepsi farklı avantajlara sahip olup, projenin gereksinimlerine ve çevresel koşullarına bağlı olarak tercih edilebilir. Program geliştirme modelleri, yazılım projelerinin sürekliliğini, takibini ve başarılı bir şekilde tamamlanmasını sağlayan temel adımlar ve yöntemlerdir.
