Mizah Gelişimi konusunda en kapsamlı araştırmalar Paul McGhee tarafından yapılmıştır. Önceki konumuzda Yetişkinlerde Bilişsel Gelişim konusunu incelemiştik. Şimdi de kpss eğitim bilimleri gelişim psikoljisi dersinde yer alan Mizah Gelişimi konusunu inceleyelim.
Mizah Gelişimi
McGhee’ye göre mizahın temelini oluşturan şey acayiplik, tutarsızlıktır. Fakat ona göre tutarsızlık tek başına mizah için yeterli değildir. Çocukların bu tutarsızlığı edebilecek düzeyde bilgili olmaları ve neşeli bir ruh halinde olmaları gerekmektedir. Buna göre, çocukların değerlendirdiği mizah türünün , onların bilişsel gelişimlerine bağlı olduğu söylenebilir.
Gerçekten de mizah anlayışıyla, bilimsel gelişim düzeyi arasında güçlü bir ilişki bulunmaktadır. Bu durumu farklı bir örnekle açıklayalım:
McGhee, mizahın bilisel gelişime paralel olarak değişmez evrelerden oluştuğunu ve bu sıra ile ortaya çıktığını belirtmiştir.
1.Evre:Nesnelere Karşı Tutarsız Davranışlar(1-2 yaş)
Bir nesnenin, sanki başka bir nesneymiş gibi kullanmasıyla başlayan evredir. “Mış gibi yapma” bu evrenin en önemli özelliğidir.
2.Evre: Nesnelerin, Olayların, İnsanların Tutarsız Olarak Adlandırılması (3-4 yaş)
Çocuğun sözcük dağarcığını artması ile başlar. Bu evredeki mizah anlayışı çocukların bildikleri nesne yada uzuvlara bilerek farklı ve yanlış isimler takmalarıdır.
3.Evre: Kavramsal Tutarsızlık (5-6 yaş)
Bu evrede 1. ve 2. mizah anlayışı kaybolmaz fakat farklılaşarak evrenin özellikleri ile kaynaşır. Çocuklar anlamsız sözcük ve uyaklı sözcük bulmaktan keyif alır.
4.Evre: Çoklu Anlamlar ve Yetişkin Türü Mizah (7-8 yaş)
Somut işlemler dönemine girmiş çocuklarda oluşur. Sesteş kelimelerin mizah konusu yapılması ile gerçekleşir.
Mizah duyguları en gelişmiş çocukların çatışma dolu ailelerden geldiğini savunan bir görüştür.
Kpss eğitim bilimleri gelişim ve öğreneme dersi Mizah Gelişimini inceledik. Bir sonraki gelişim psikolojisi dersi konumuzda Oyun Gelişimini inceleyeceğiz.
Mizah Gelişimi, bireylerin mizahi yeteneklerini geliştirmek için yapılan çeşitli çalışmaların ve deneyimlerin toplamıdır. Mizah gelişimi, insanların mizah anlayışını genişletmeye, mizahi içerikleri üretmeye ve iletmeye yardımcı olur. Ayrıca, mizah yoluyla iletişim becerilerinin geliştirilmesine ve sosyal ilişkilerin güçlendirilmesine de katkıda bulunur.
Mizah gelişimi, kişilerin yaşadıkları günlük olayları farklı perspektiflerden değerlendirmelerine ve esprili bir şekilde ifade etmelerine olanak tanır. Bu, yaratıcılık ve özgüvenin artmasına katkıda bulunur.
Mizah gelişiminin önemli yerleri şunlardır:
1. Empati ve duygusal zeka gelişimi: Mizah, başkalarının duygularını anlamamıza ve kendi duygusal tepkilerimizi yönetmemize yardımcı olur. Empati ve duygusal zeka, ilişkilerimizi güçlendirir ve daha iyi bir iletişim kurmamızı sağlar.
2. Stres azaltma ve olumsuz düşüncelerden uzaklaşma: Mizah, stresi azaltır ve zor zamanlarda olumlu bir bakış açısı sunar. Mizahın gücüyle, hayatın zorluklarına karşı daha esnek ve pozitif bir tutum geliştiririz.
3. Yaratıcılık ve problem çözme becerileri: Mizah, yaratıcılığın önemli bir parçasıdır. Komik ve sıradışı düşünceler üretmek, yeni çözümler bulmak ve yaratıcı problem çözme becerilerini geliştirmek için mizah kullanılabilir.
4. Sosyal bağları güçlendirme: Mizah, insanları bir araya getirir ve sosyal bağları güçlendirir. Mizahi bir ortamda gülerken, insanlar arasında bağlar kurulur ve iletişim kolaylaşır.
Aşağıda mizah gelişimiyle ilgili bazı özel örnekler bulunuyor:
1. Stand-up komedyen olmak isteyen bir kişi, mizah becerilerini geliştirmek için düzenli olarak sahne alıp esprilerini test edebilir.
2. Mizahi bir yazar, farklı mizahi tarzlarda hikayeler, şiirler veya blog yazıları yazarak yazma becerilerini geliştirebilir.
3. Bir tiyatro oyuncusu, komedi oyunlarına katılarak karakterler üzerinde çalışabilir ve seyirciyi güldürebilecek performanslar sergileyebilir.
4. Sosyal medya kullanıcıları, mizahi içerikler üreterek ve paylaşarak takipçileriyle etkileşimde bulunabilirler.
Tabloları benzersiz örneklerle değiştirerek mizah gelişimi hakkında yeni bir açıklama yazmak oldukça zor. Ancak, mizahın hayatımızdaki önemini vurgulayarak insanların mizahi yönlerini keşfetmelerini ve geliştirmelerini teşvik etmek, bu konuda yapılan çalışmaların ne denli önemli olduğunu göstermek amacını güdebiliriz.
