Konu Merkezli Program Tasarımları eğitim programı tasarım ve yaklaşımlarının bir bölümünü oluşturmaktadır. Bu yaklaşımda hazırlanan programlar konuyu merkeze alarak hazırlanır. Kpss eğitim bilimleri program geliştirme dersine ait Konu Merkezli Program Tasarımları, Konu tasarımı, Disiplin tasarımı, Geniş alanlı tasarım, Süreç tasarımı, Disiplinler arası tasarım olarak 5 bölüme ayrılır. Önceki konumuzda Eğitim Felsefesi Akımlarını incelemiştik. Bu konumuzda ise Konu Merkezli Program Tasarımlarını inceleyeceğiz.
Konu Merkezli Program Tasarımları
Program tasarımında temele alınan öğe yaklaşımın özelliklerini oluşturur. Program temeli değişmeye evrensel bilgidir. Temelleri daimicilik ve esasicilik akımlarına dayanır. Öğretmen merkezli olup davranış değişikliğinden çok o konunun öğrenilmesi önemlidir. Öğrenen pasif öğretmen aktif rol oynar.
1. Konu tasarımı
Temel kaynak olarak kitap, bilim dallarında yer alan konular kullanılır. En eski ve en bilinen yaklaşımdır. ezber ve tartışma süreçleri kullanılır. Ardışık eğitim, ön koşul öğrenmeler, tümdengelim önemsenir. Hiyerarşik ve bağımsız konular işlenir.
2. Disiplin tasarımı
Bilim dalları olarak kabul edilen derslerin ve alanların bilim insanlarının uygulama yöntemi ile çalışması en önemli özelliğidir. Ortak noktalar ve benzer yapıya sahip bilgiler aynı ders ( disiplin) içerisinde yer alır. Disiplin tasarımında da içeriğe önem verilir. Disiplin tasarımında okuldaki bilim dalları gerekli olarak düşünülür. Fakat kavramsal yapıların ve disiplinlerin gelişim süreçlerinin anlaşılmasını özellikle vurgular. Bu nokta disiplin tasarımı ve konu tasarımı arasındaki en büyük farktır. Disiplin tasarımında, öğrenciler disiplinleri tecrübe ederler. Bu sayede anlar ve özümserler. Derinlemesine, farklı ve ilgi çekici olması genel özelliğidir.
3. Geniş alan tasarımı
Öğretmen içeriği belirlerken esnek davranır ve ortak yönlü dersleri birlikte ele alır (Fen Bilgisi, Sosyal Bilgiler dersleri gibi). Farklı soruları birleştirerek öğrencinin konular arası ilişkiyi görmesi sağlanır. Düzensiz ve parçalı haldeki bilgileri birleştirmeye özen gösterir. Aşamalılık ilkeleri ile daha anlamlı öğrenmeler gerçekleştirmeye önem verir.
4. Süreç tasarımı
Ortak öğrenme yollarına göre düzenlenen konuların, öğrencinin de etkin katılımıyla süreç dahilinde öğrenilmesidir. Eleştirel düşünmeye, bilgilerin öğrenilmesine, öğrenme sürecine, öğrencilerin nasıl öğrendiği ve öğrendiklerini nasıl uyguladıklarına önem veren bir tasarımdır.
Öğrencilerin öğrenme sürecini öğrenmeleri hakkında özenle durulur. Genel yöntemlerin, öğrenme yollarının öğrenilmesi gerekir. Öğrencinin öğrenme sürecine ve aynı zamanda bilginin öğrenilmesine önem veren konu merkezli program tasarımı yaklaşımlarındandır.
5. Disiplinlerarası (Korelasyonel) tasarım
Konular farklı da olsa birlikte ele alındığı konu merkezli program tasarımı yaklaşımlarındandır. Dersler arası ilişki etkinlikler ile sağlanır. Takım çalışmasına ve işbirliğine önem verir. Programlama sırasında tüm derslerdeki ara disiplinlerin aynı zamanda olmasına özen gösterir.
Kpss eğitim bilimleri program geliştirme dersine ait Konu Merkezli Program Tasarımları konusunu işledik. Bir sonraki kpss program geliştirme dersi konumuz ise Öğrenen Merkezli Program Tasarımları olacaktır.
Konu Merkezli Program Tasarımları, bir yazılım projesinin gereksinimlerini tam olarak karşılayacak şekilde tasarlanmış ve organize edilmiş programlama yapılarına ve kalıplarına atıfta bulunan bir yaklaşımdır. Bu tasarım yaklaşımı, yazılım geliştiricilere projelerini daha organize bir şekilde oluşturma ve yönetme imkanı sağlar.
Özellikle büyük ölçekli projelerde, konu merkezli program tasarımları önemli bir rol oynar. Bu tasarım yaklaşımı; modülerlik, bakım kolaylığı, yeniden kullanılabilirlik, test edilebilirlik ve genişletilebilirlik gibi önemli faktörlere odaklanır. Bu faktörler sayesinde, bir yazılım projesi daha kolay yönetilebilir, hataları düzeltme süreleri kısalır ve personel işbirliğini artırır.
Konu merkezli program tasarımları, bir yazılım projesini modüllere ve alt sistemlere bölerek, her bir alt bileşenin belirli bir amaca hizmet etmesini sağlar. Bu tasarım yaklaşımı, çeşitli iletişim ve işbirliği araçları kullanılarak projenin farklı bileşenleri arasında etkileşimi kolaylaştırır.
HTML Bold Tag ile önemli yerler:
Konu Merkezli Program Tasarımları, yazılım projelerini daha **organize** bir şekilde oluşturma ve yönetme imkanı sunar.
Bu tasarım yaklaşımı, projenin **modülerlik**, **bakım kolaylığı**, **yeniden kullanılabilirlik**, **test edilebilirlik** ve **genişletilebilirlik** gibi kriterlere uygun şekilde tasarlanmasını sağlar.
Konu Merkezli Program Tasarımları, bir projenin farklı bileşenleri arasında etkileşimi kolaylaştıran **iletişim** ve **işbirliği** araçlarını kullanır.
Benzersiz örneklerle değiştirilen tablolar:
| Düzey | Açıklama | Örnek Tasarım Prensipleri |
|————-|——————-|—————————|
| 1. Düzey | Modülerlik | Single Responsibility |
| | | Principle (SRP) |
| | | Open-Closed Principle |
| 2. Düzey | Bakım Kolaylığı | Encapsulation |
| | | Information Hiding |
| | | Dependency Injection |
| 2. Düzey | Yeniden | Don’t Repeat Yourself |
| | Kullanılabilirlik | (DRY) Principe |
| | | |
| 3. Düzey | Test Edilebilirlik | Unit Testing |
| | | Mocking |
| 3. Düzey | Genişletilebilirlik| Inheritance |
| | | Polymorphism |
Başlıklar kalın yapıldı ve tablolar örneklerle yeniden düzenlendi. Konu merkezli program tasarımları, yazılım projelerinin verimli bir şekilde geliştirilmesi ve yönetilmesi için önemli bir tasarım yaklaşımıdır. Bu yaklaşımın kullanılması, proje süreçlerini daha organize hale getirecek ve projenin başarılı bir şekilde tamamlanmasına katkı sağlayacaktır.
