Gelişimin temel ilkeleri kpss eğitim bilimleri gelişim psikolojisi içinde yer almaktadır. Gelişimin evrensel ilkeleri vardır. Gelişimin temel ilkeleri bu sebeple kişiden kişiye veya toplumdan topluma değişiklik göstermez. Her birey gelişimini bu ilkelerle gerçekleştirmektedir.
Gelişimin Temel İlkeleri
1) Gelişim yordanabilir bir sıra izler. Bu sıra evrenseldir.
- Baştan ayağa.
- İçten dışa.
- Genelden özele.
- Basitten karmaşığa.
2) Gelişimde bireysel farklılıklar vardır. Bireysel farklılıkları tetikleyen en önemli etken çevredir.
Bireysel farklılıklar kalıtımsal (Cinsiyet, zeka üst düzeyi vb.) ve öğrenilmiş (Zekayı kullanma potansiyeli) olmak üzere ikiye ayrılır.
3) Gelişimde kritik dönemler vardır. Organizmanın bazı davranışları öğrenmeye eğilimli olduğu yaş aralıkları vardır. Dolayısıyla her davranışın kritik dönemi farklı gelişir.
4) Gelişim bir bütündür. Herhangi bir gelişim alanındaki farklılık diğer tüm gelişim alanlarını etkiler.
5) Gelişim süreklidir. Hiçbir gelişim alanı kesintiye uğramaz. Zaman zaman gelişim hızları fark edebilir.
6) Gelişim nöbetleşe devam eder.
7) Gelişim, kalıtım ve çevrenin ürünüdür. Yani gelişim sürecinde sadece kalıtım ya da sadece çevrenin etkisinden bahsedilemez. Kalıtım yoluyla gelen potansiyel çevre ile ortaya çıkar. Dolayısıyla bu ikili bir bütünü ve ürünü oluşturur.
8) Gelişimde telafi yoktur. Yani bir dönemde gerçekleştirilemeyen davranışlar ileride telafi edilemez sonuçlar doğurur.
9) Gelişim, zaman içinde giderek bireye özgü bir seyir izler.
10) Gelişimde, hızlı değişimin olduğu evrelerde çevresel faktörün etkisi artar. Aslında bu ilke kritik dönemi vurgulamaktadır.
11) Gelişim binişiklik özelliği gösterir.
Kpss eğitim bilimleri gelişim psikolojisi dersine ait gelişimin temel ilkeleri konusu tamamlanmıştır. Bir sonraki kpss gelişim psikolojisi konusu Gelişim Görevleri olacaktır.
Gelişimin Temel İlkeleri, bireylerin ve toplumun ilerleyişini desteklemek için atılması gereken adımları ve prensipleri ifade eder. Bu temel ilkeler, insanların yeteneklerini geliştirmek, yaşam becerilerini kazanmak, sosyal ilişkilerini güçlendirmek ve iyi bir yaşam sürebilmek için önemli bir rol oynar.
Gelişimin Temel İlkeleri şunlardır:
1. Bireysel farklılıkların kabul edilmesi: Her birey eşsiz yeteneklere ve ilgi alanlarına sahiptir. Bu nedenle, herkesin farklı bir şekilde öğrenme ve gelişme potansiyeline sahip olduğu kabul edilmelidir.
2. Süreklilik: Gelişim süreci kesintisiz bir şekilde devam eder. Her birey, yaşamının her aşamasında yeni şeyler öğrenme ve gelişme fırsatına sahiptir.
3. Katılım: Bireylerin eğitim, çalışma ve toplumun diğer alanlarına aktif bir şekilde katılımı teşvik edilmelidir. Bu, bireylerin kendilerini ifade etmelerini, toplumla etkileşimde bulunmalarını ve sorumluluk almalarını sağlar.
4. Bütüncül Yaklaşım: Bireylerin bedensel, zihinsel, duygusal ve sosyal alanlarda gelişmelerini destekleyen bir yaklaşımdır. Gelişimin tüm bu alanlarda dengeli bir şekilde gerçekleşmesi hedeflenir.
5. İhtiyaçlara Uygunluk: Gelişim sürecinde bireyin ihtiyaçlarına uygun bir ortamın yaratılması önemlidir. İhtiyaçlar, temel fiziksel ihtiyaçlardan (beslenme, barınma vb.) duygusal ve sosyal ihtiyaçlara kadar değişiklik gösterebilir.
6. Öznel Deneyimlerin Değerlendirilmesi: İnsanların deneyimleri ve öğrenme süreçleri, gelişimlerindeki temel unsurlardır. Bu nedenle, bireylerin kendi deneyimlerini ve iç dünyalarını ifade etmelerine fırsat verilmelidir.
7. Değerlendirme ve Geri Bildirim: Gelişim sürecinin takip edilmesi ve değerlendirilmesi önemlidir. Geribildirim, bireylerin güçlü yönlerini ve geliştirilmesi gereken alanları belirlemelerine yardımcı olur.
Bu temel ilkeler, hem bireylerin hem de toplumların gelişimine katkıda bulunur. Bireylerin potansiyellerini tam olarak kullanmalarını sağlar ve daha iyi bir yaşam kalitesi elde etmelerini mümkün kılar.
