Çalışma ve Sözleşme Hürriyeti konumuzda Çalışma ile ilgili hükümler, Toplu sözleşme, grev hakkı ve lokavt, Ücrette adalet sağlanması bölümlerini inceleyeceğiz. Uzun bir konu olduğu için 3 bölüme ayırarak incelediğimiz Sosyal ve Ekonomik Haklarının ikinci bölümünü oluşturmaktadır. . Önceki konumuzda kpss vatandaşlık dersi Sosyal ve Ekonomik Haklarını incelemiştik. Sıradaki konumuzda ise Çalışma ve Sözleşme Hürriyetini işleyeceğiz.
Çalışma ve Sözleşme Hürriyeti
Herkes dilediği anda çalışma ve sözleşme kurma hürriyetine sahiptir. Çalışma ve Sözleşme Hürriyetinde özel teşebbüs kurmak serbesttir. Devlet bu özel kuruluşların milli ekonominin gereklerine ve sosyal amaçlarına uygunluğunu sağlar.
1. Çalışma il ilgili hükümler
a.Çalışma hakkı ve ödevi
Çalışma ve Sözleşme Hürriyetine göre çalışma herkesin hakkı ve ödevidir. Devlet çalışanın hayat seviyesini yükseltmek, çalışma hayatını geliştirmek için çalışanları ve işsizleri korumakla yükümlüdür. Çalışmayı desteklemek, işsizliği önlemeye elverişli ortam hazırlamak için gerekli tedbirleri alır.
b.Çalışma şartları ve dinlenme hakkı
Kimse yaşına, cinsiyetine ve gücüne uygun olmayan işlerde çalıştırılamaz. Küçükler ve kadınlar ile engel durumu olanlar çalışma şartları bakımından korunurlar. Dinlenmek çalışanların hakkıdır. Ücretli hafta ve bayram tatilleri ve ücretli izin hakları kanunla düzenlenir.
c.Sendika kurma hakkı
Çalışanlar ve işverenler ekonomik ve sosyal haklarını korumak için izin almadan sendikalar ve üst kuruluşlar kurma, üye olma ve üyelikten serbestçe çekilme hakkına sahiptir. Hiç kimse bir sendikaya üye olmaya ya da ayrılmaya zorlanamaz. Sendika kurma hakkı kanunda belirlenen sebeplerle sınırlanabilir.
Sendika ve üst kuruluşların tüzükleri, yönetimleri ve işleyişleri Cumhuriyetin niteliğine ve demokrasiye aykırı olamaz.
d.Sendikal faaliyet
2. Toplu iş sözleşmesi, grev hakkı ve lokavt
İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma koşullarını düzenlemek için toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahiptir. Toplu iş sözleşmesinin nasıl yapılacağı kanunla düzenlenir.
Toplu iş sözleşmesinin yapılması sırasında, uyuşmazlık çıkması halinde işçiler grev hakkına sahiptir. Grev hakkı ve lokavt iyi niyete aykırı, toplum zararına kullanılamaz. Grev ve lokavtın yasaklanması ve ertelenmesi haller ve iş yerlerini kanun düzenler.
3.Ücrette adalet sağlanması
Ücret çalışanın emeğinin karşılığıdır. Devlet çalışanların işlerine uygun adaletli bir ücret kazanmaları ve diğer sosyal haklardan yararlanması için gerekli tedbirleri almadır.
Kpss genel kültür vatandaşlık dersine ait Çalışma ve Sözleşme Hürriyeti konusunu işledik. Bir sonraki kpss vatandaşlık dersi konumuz Diğer Sosyal ve Ekonomik Haklar olacaktır.
ÇALIŞMA VE SÖZLEŞME HÜRRİYETİ
Başlık: Çalışma ve Sözleşme Hürriyeti Nedir?
Çalışma ve sözleşme hürriyeti, bireylerin iş aramada, iş seçiminde ve çalışma koşullarını belirlemekte tamamen serbest olmalarını sağlayan temel bir haktır. Bu hürriyet, Türkiye Anayasası’nın 10. maddesinde güvence altına alınmıştır.
Başlık: Çalışma ve Sözleşme Hürriyetinin Önemi
Çalışma ve sözleşme hürriyeti, bireylerin iş piyasasında özgürce tercih yapabilmesini sağlar. Kişiler, hangi işte çalışacaklarına, çalışma saatlerine, ücretlerine ve çalışma koşullarına ilişkin kararları özgürce verebilirler. Bu özgürlük, bireylerin ekonomik bağımsızlıklarını kazanmalarını ve hayat standartlarını yükseltmelerini sağlar.
Çalışma ve sözleşme hürriyetinin bir diğer önemi, toplumsal adaletin sağlanmasıdır. Bireylerin kendi yeteneklerine ve tercihlerine uygun işleri seçebilmeleri, onların daha fazla motive olmalarını ve iş performanslarının artmasını sağlar. Bunun sonucunda, iş piyasasında daha fazla rekabet ortamı doğar ve işverenlerin kalifiye çalışanları bulması kolaylaşır.
Başlık: Çalışma ve Sözleşme Hürriyetinin HTML kodlarıyla İşaretlenmiş Önemli Yerleri
Çalışma ve sözleşme hürriyeti, bireylerin iş piyasasında özgürce tercih yapabilmesini sağlar. Kişiler, hangi işte çalışacaklarına, çalışma saatlerine, ücretlerine ve çalışma koşullarına ilişkin kararları özgürce verebilirler. Bu özgürlük, bireylerin ekonomik bağımsızlıklarını kazanmalarını ve hayat standartlarını yükseltmelerini sağlar.
Başlık: Çalışma ve Sözleşme Hürriyetinin HTML kodlarıyla İşaretlenmiş Yeniden Yazılmış Tablo Örnekleri
| Çalışma Hürriyeti | Sözleşme Hürriyeti |
|---|---|
| İş seçiminde özgürlük | İş koşullarını belirleme özgürlüğü |
| Bağımsız iş piyasası tercihi | Ücret ve çalışma saatleri üzerinde söz sahibi olma |
| Ekonomik bağımsızlık | Hayat standartlarını yükseltme |
Başlık: Çalışma ve Sözleşme Hürriyeti Örnekleriyle Yeniden Yazıldı
Çalışma ve sözleşme hürriyeti, çalışanlara herhangi bir ayrımcılık yapmaksızın istedikleri işte çalışma özgürlüğü tanır. Örneğin, bir kişi turizm sektöründe çalışmak isterken, diğer bir kişi mühendislik sektöründe çalışmayı tercih edebilir. Aynı şekilde, çalışanlar çalışma saatlerini ve ücretlerini karşılıklı anlaşmaya göre belirleme hakkına sahiptir.
Bu örneklerle birlikte, toplumda adaletin sağlanmasına da katkıda bulunulur. Kişiler yeteneklerine ve isteklerine uygun işleri seçebilirler ve bu da onların daha fazla motive olmalarını sağlar. Sonuç olarak, iş piyasasında daha rekabetçi bir ortam oluşur ve işverenler kalifiye çalışanları daha kolay bulabilirler.
