Beylikten Devlete Osmanlı konumuzda Osmanlının kuruluş dönemini inceleyeceğiz. Bir önceki konumuzda Taşra Yönetimi, Osmanlı Devleti Enler ve İlklerini inceledik. Kpss sorularında Osmanlı devleti ile ilgili genelde kültür ve medeniyeti konusundan soru çıkmakla beraber Osmanlı padişahları ve yönetim şekilleri de soru olarak az da olsa karşımıza çıkmaktadır. Şimdi Beylikten Devlete Osmanlı konusunu işleyelim.
Beylikten Devlete Osmanlı (1300-1453)
Dönem Padişahları
- Osman Bey
- Orhan Bey
- I. Murat ( Hüdavendigar)
- I. Beyazit ( Yıldırım)
- Fetret Devri
- I. Mehmet Çelebi
- II. Murat
Osmanlı devletini kuranlar Oğuzların Bozok koluna bağlı Kayı boyudur. Osmanlı devleti yıkılmakta olan güçsüz Bizans ve Anadolu Selçuklu devletlerinin arasında kurulmuştur.
Osmanlı Devleti;
Bir hanedanın en uzun hüküm sürdüğü devlettir. Ümmetçi bir anlayışa sahiptir. I. Selim’den itibaren Halifelik unvanına sahip olmuştur. Ve Anadolu’da Türk birliğini kesin olarak sağlamıştır.
Osman Bey Dönemi (1299-1326)
Osmanlı devletinin kurucusudur. Aşireti beylik haline getirmiştir. Bizans ile birçok savaş yapmış fakat İlhanlı ve Selçuklu devletleri ile iyi ilişkiler kurmuştur.
Orhan Bey Dönemi (1326-1362)
Bursayı Bizans’tan alıp başkent yapmış ve Çimpe kalesini alarak Rumeli’deki ilk toprağı almıştır. Karesioğulları alınarak Türk donanması oluşturulmuştur. Ankara Ahilerden alınmıştır.
I. Murat Dönemi (1362-1389)
Bulgarlardan alınan Edirne başkent yapılmıştır. “Devlet hükümdar ve oğullarının malıdır” anlayışı getirilmiştir.
Karamanoğulları ile akrabalık, Germiyanoğulları ile çeyiz yoluyla toprak alma, Hamitoğullarından ise toprak satın alma gelişmeleri olmuştur.
I. Beyazid Dönemi (1389-1402)
İstanbul’u 4 defa kuşatıp alamamıştır. Niğbolu savaşında haçlıları bozguna uğratmış ve Sultan-ı İklim-i Rum unvanı verilmiştir. Birçok beyliğe son vererek Anadolu Türk birliğini sağlamıştır. 1402 Ankara savaşında Timur’a yenilmiş ve esir düşmüştür. Osmanlı devleti Fetret devrine girerek yıkılma tehlikesi geçirmiştir.
I. Mehmet Dönemi (1413-1421)
Fetret devrine son vererek merkezi otoriteyi yeniden sağlamıştır. Bu sebeple ikinci kurucu unvanı ile anılır. Venedik ile yapılan ilk deniz savaşı kaybedildi. Artan asker ihtiyacını karşılamak için devşirme sistemini getirmiştir.
II. Murat Dönemi (1421-1451)
İstanbul kuşatılmış alınamamıştır. Macarlar ile Edirne- Segedin antlaşması imzalanmıştır. Bu antlaşmadan sonra tahtı küçük yaştaki oğlu Mehmet’e bırakmıştır. Varna savaşında yeniden tahta geçmiş ve haçlı ordularını yenilgiye uğratmıştır. Ayrıca II. Kosova savaşını da kazanarak Osmanlının Balkanlara kesin olarak yerleştiğini kanıtlamıştır.
Kpss genel kültür tarih dersi Beylikten Devlete Osmanlı konusunu işledik. Bir sonraki genel kültür tarih konumuz İstanbul’un Fethi 1453 olacaktır.
Osmanlı Devleti, 1300 yılında Osman Bey tarafından kurulan ve 1453 yılında Bizans İmparatorluğu’nun başkenti olan İstanbul’un fethiyle sonlanan bir Türk İslam devletidir. Bu dönem boyunca Anadolu’da doğan ve büyüyen Osmanlı Devleti, zamanla büyüyerek büyük bir imparatorluğa dönüşmüştür. HTML bold tagıyla işaretlemek istediğiniz önemli yerler ise şunlardır:
– **Bursa**: Osmanlı Devleti’nin ilk başkenti olan Bursa, tarihi ve kültürel açıdan büyük öneme sahiptir. Ulu Camii ve Yeşil Türbe gibi yapılarıyla dikkat çeker.
– **Edirne**: Osmanlı Devleti’nin ikinci başkenti olan Edirne, Osmanlı mimarisinin güzel örneklerini barındıran önemli bir şehirdir. Selimiye Camii, Eski Saray ve Balkanlar’da etkili olan Osmanlı mimarisini yansıtan diğer yapılarıyla bilinir.
– **İstanbul**: 1453 yılında Osmanlılar tarafından fethedilen İstanbul, Osmanlı Devleti’nin başkenti olmuş ve 16. yüzyıldan itibaren dünyanın en önemli şehirlerinden biri haline gelmiştir. Ayasofya, Topkapı Sarayı, Süleymaniye Camii ve Kapalıçarşı gibi yapılarıyla zengin tarihi mirasa sahip olan İstanbul, Osmanlı Kültürü’nün merkezi haline gelmiştir.
Yukarıdaki metindeki tabloları da benzersiz örneklerle değiştirerek Osmanlı Devleti hakkında bilgi veren aşağıdaki örneklerden yararlanabilirsiniz:
Örnek 1:
| Dönem | Kurucusu | Başkent |
|——–|———-|———–|
| Osmanlı | Osman Bey | Bursa |
| Osmanlı | Orhan Bey | Bursa |
| Osmanlı | Murad I | Bursa |
| Osmanlı | Mehmed I | Edirne |
| Osmanlı | Mehmed II| İstanbul |
Örnek 2:
| Yapı | Yeri | Önemi |
|—————-|——————-|—————————————————————-|
| Ayasofya | İstanbul | Osmanlı Devleti’nin en önemli dini yapılarından biri |
| Topkapı Sarayı | İstanbul | Osmanlı padişahlarının ikametgahı ve yönetim merkezi |
| Süleymaniye | İstanbul | Sıradışı mimarisiyle ünlü bir cami ve Osmanlı İmparatorluğu’nun sembolü |
| Kapalıçarşı | İstanbul | Osmanlı dönemine ait en ünlü ve büyük kapalı çarşı |
Bu şekilde, Osmanlı Devleti hakkında açıklama yaparken önemli yerleri vurgulamak ve tabloları daha ilgi çekici hale getirmek için HTML bold tagı ve benzersiz örnekler kullanabilirsiniz.
